CHINESE HOMOS KOMEN UIT DE KAST

MAAR VEEL TABOES MOETEN NOG WORDEN DOORBROKEN

Chinese homosexuelen beginnen in de openbaarheid te komen. Gary, een jonge Chinees uit de zuidelijke stad Guangzhou, is bezig met een enquete in 30 steden waarmee hij de natie wakker wil schudden. "Homosexuelen zijn misdadigers en Aids is een buitenlandse ziekte die wij niet kunnen krijgen. Van dat soort ideeen moeten we af".

(Door Jan van der Made)

BEIJING (ZOP) "We ontmoeten partners in een park, of op een openbaar toilet. Niet erg convenient allemaal. Maar voorlopig zullen we het ermee moeten doen". Homosexuelen worden door de meerderheid van de Chinese maatschappij niet geaccepteerd. Het onderwerp is grotendeels taboe maar Gary (halflang haar, zijtas en leren slippers) wil dat hier verandering in komt.

Anders dan veel Chinese homosexuelen weigerde hij om een schijnhuwelijk te sluiten. Samen met twee vrienden besloot de voormalige journalist in de openbaarheid te komen om te vechten voor gay-rights in China. "Ik werd er ziek van om mezelf te verbergen. Zelfs mijn ouders en collegae in Guangzhou wisten niets van mijn geaardheid".

Begin dit jaar werd de Homosexuality Special Interest Group werd geboren. Het doel: zelfrespect onder homosexuelen bevorderen, het streven naar gelijke rechten in de maatschappij en het verspreiden van informatie omtrend Aids.

ENQÊTE

Eerste stap: een enquête met 56 vragen. De formulieren worden uitgedeeld bij de ontmoetingspunten van homosexuelen. Alles onder stricte anonimiteit. Vragen op de enquête varieren van "Als je mocht kiezen, zou je dan liever een jongen of een meisje zijn?" tot "beschouw je trouwen als een plicht?" Er zijn vragen over geslachtszieken, gemoedstoestanden en geheimhouding. Opvallend is dat op de hele enquête het woord tongxinglian, "liefde voor hetzelfde geslacht, oftewel homosexualiteit" niet voorkomt. Er wordt gesproken over "dit soort gedrag" en "dit soort relaties". Gary: "We willen niemand voor het hoofd stoten".

Wanneer de enquête klaar is (er zijn nog 15 steden te onderzoeken) moeten de resultaten worden gepubliceerd. Uitslagen vanuit de eerste vijftien steden, waaronder Guangzhou, Shanghai en Beijing, zijn onrustbarend: "Het merendeel van de homosexuelen (2-3% van de totale bevolking dus 20 tot 30 miljoen in heel China) durft niet voor zijn geaardheid uit te komen. 90% gebruikt geen condoom er er is nauwelijks bekendheid met het verschijnsel Aids".

Volgens de laatste officiele cijfers zijn er in het hele land 1400 gevallen van mensen die HIV-positief zijn. "Dat cijfer is veel te laag", aldus Gary; "Het aantal intraveneuze drugsgebruikers in Yunnan (Zuid-China, nabij de Gouden Driehoek) is niet te tellen. Bovendien neemt in de kuststreken prostitie (ook mannenprostitutie) exponentiëel toe". Samen met de enquête wordt een pamfletje uitgedeeld met informatie over Aids ("Koester je leven. Weet je wel? Gebruik CONDOOMS").

LESBISCH STEL

De overheid "heeft zich er nog niet mee bemoeid. Steunen ons ook niet overigens. Maar we profileren ons als strict a-politiek, dus ze hebben geen excuus om ons aan te pakken". En optimistisch: "Het algehele klimaat voor homosexuelen is de laatste jaren iets verbeterd", vertelt Gary. Het keerpunt kwam in 1992. Toen werd het een lesbish stel in de zuidelijke stad Wuwei toegestaan om samen te wonen.

De oudere van het stel vervulde de functie van echtgenoot, droeg mannenkleren, rookte en dronk alcohol. Haar vriendin, een boerenmeisje was (in de woorden van een Chinees dagblad dat de zaak beschreef) "een gehoorzaam vrouwtje dat thuis bleef". Het buurtcomite was er woedend over. Ze werden gearresteerd op beschuldiging van opruiing en ordeverstoring, een procedure die vaker werd toegepast bij homosexuelen. Het gevolg dat velen op die manier in China's goelag van arbeidskampen terecht zijn gekomen of zelfs in psychiatrische klinieken waar ze in enkele gevallen electroshocktherapie toegediend kregen.

Maar het lesbische stel uit Wuwei had geluk. De plaatselijke politie wist niet wat ze ermee aanmoest en uiteindelijk belandde de zaak op het Ministerie van Politie in Beijing. Daar werd gedecreteerd, dat "er geen wet tegen homosexuelen bestaat en het stel dus niet bestraft kan worden". Sindsdien zijn er nauwelijks meer gevallen geweest van officiele bemoeienis met homosexuelen.

CONFUCIANISTISCHE LEER

Volgens Gary ligt het grootste probleem in de houding van het grote publiek. "Veel mensen zien homosexualiteit als een ziekte, iets tegennatuurlijks. En het belangrijkste struikelblok is de traditionele gedachte dat je kinderen moet krijgen. Dat draagt bij aan de status van de familie, en bovendien moeten kinderen en kleinkinderen xiao, ("Kinderlijke piëteit") betrachten, één van de hoekstenen van de Confucianistische leer. Homosexuelen krijgen geen kinderen, dus verbrijzelen ze een van de pijlers van de traditie. Het zal in China, en met name op het platteland waar de traditie nog volop aanwezig is, nog lang duren voordat homosexuelen volledig zijn geaccepteerd"